آبشخور دام که به آن آبخوری و وان آبخوری دام ( آبشخور دام پلی اتیلنی ) نیز گفته می‌شود، یکی از وسایل و تجهیزاتی می‌باشد که در دامداری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. آبخوری دام که در آخور مورد استفاده قرار می‌گیرد، با توجه به نوع دام ( گاو ، گوسفند ، بره و... ) متفاوت است. حتی سن دام‌ها نیز در نوع آبشخور دام مورد استفاده در آخور نیز بسیار اهمیت دارد.

آبخوری دام در آخور باید به گونه‌ای باشد که حیوان بتواند هنگام آب خوردن به راحتی سر و گردن خود را در آن حرکت دهد. از ویژگی‌هایی که در هنگام تهیه آبشخور دام یا وان آبخوری دام به آن توجه می‌شود، ارتفاع، طول و عرض مناسب آن است. به عنوان مثال، با توجه به اینکه گوسفندان روزانه حدود 5 تا 10 لیتر آب مصرف می‌کنند ( در فصول مختلف سال متغیر است )، نیاز است تا بر اساس میزان آب مورد نیاز و نیز اندازه گوسفندان آبخوری آخور تهیه شود. عمدتاً عمق آبخوری مناسب برای گوسفندان حدود 15 سانتی متر است. این مورد برای گاو، بره و حتی شترمرغ متفاوت است. به بیانی ساده، نوع آبشخور دام، بر اساس سبک یا سنگین بودن دام متفاوت می‌باشد.

انواع آبشخور دام

یکی از نکاتی که به باید به آن توجه نمود، این است که دام‌ها آب آلوده و کثیف را دوست ندارند و چنانچه احساس کنند آب آلوده است از خوردن آن خودداری می‌کنند. بنابراین هر میزان که آب تمیزتر باشد، دام تمایل بیشتری به خوردن آن خواهد داشت. همین امر اهمیت استفاده از نوع آبخوری دام مورد استفاده در آخور را دو چندان می‌کند.

نظافت مرتب آبشخور دام ( معمولاً هفته‌ای یکبار ) باعث می‌شود تا از آلوده شدن آب و به خصوص رشد جلبک در آن جلوگیری شود. خیلی مواقع عدم توجه به نظافت آبخوری دام باعث ایجاد مسمومیت‌هایی در دام‌ها می‌شود.

اهمیت نظافت آبخوری دام باعث شده است تا دامداران سعی کنند از آبشخورهایی استفاده کنند که علاوه بر اینکه خود دارای ساختاری بهداشتی باشند، نظافت آن‌ها نیز راحت‌ باشد. بر همین اساس است که امروزه آبشخور دام پلی اتیلنی ( وان آبخوری پلی اتیلن ) بسیار مورد استقبال قرار گرفته است.

اگر بخواهیم به صورت کلی به انواع آبشخور دام که در آخور مورد استفاده قرار می گیرد اشاره‌ای داشته باشیم، می‌توان مرسوم‌ترین آن‌ها را چنین نام برد:

• آبشخور دام بتنی
• آبشخور فلزی
• آبشخور دام فایبرگلاس
• آبشخور دام پلی اتیلنی

هر یک از این آبخوری دام مزایا و معایب خود را دارند که دامداران بر اساس نیاز و سلیقه خود از آن‌ها استفاده می‌کنند. خیلی از دامداران که قصد انجام هزینه زیادی ندارد، معمولاً از بشکه‌های فلزی مختص نگهداری قیر و نفت و یا بشکه‌های پلاستیکی استفاده می‌کنند. به این صورت که آن‌ها را از ارتفاع به دو نیم تقسیم می‌کنند و بر روی پایه‌های فلزی قرار می‌دهند.

برخی دیگر با استفاده از آجر و سیمان آبخوری دام ثابت می‌سازند. اما هستند برخی دیگر از دامداری‌ها به دلیل اهمیت خاصی که برای دام‌های خود قائل هستند، از آبشخور فایبرگلاس یا آبشخور دام پلی اتیلنی استفاده می‌کنند.

آبشخور دام پلی اتیلنی

با توجه به انواع آبشخور دام در آخور، متخصصین با تجربه در حوزه دامداری و نیز دامپزشک‌ها توصیه می‌کنند که از آبشخور دام پلی اتیلنی که به آن وان آبخوری دام پلی اتیلن نیز گفته می‌شود استفاده گردد. دلیل چنین توصیه‌ای این است که وان آبخوری پلی اتیلن (آبشخور دام پلی اتیلنی) دارای ویژگی‌هایی است که می‌توان به صورت خلاصه این ویژگی‌ها را در 3 دسته قرار داد که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت.

بهداشتی بودن

اولین نکته قابل اشاره در خصوص آبشخور دام پلی اتیلنی و استفاده آن در آخور، بهداشتی بودن آن است. این نوع از آبخوری دام به دلیل اینکه در تولید آن‌ها از مواد پلی اتیلن فود گرید (FOOD GRADE) استفاده می‌گردد، در قیاس با سایر آبخوری دام از جایگاه به مراتب بالاتری برخوردار است.

فود گرید (FOOD GRADE) نوعی از سیلیکون غیر سمی است که فاقد هر گونه مواد شیمیایی مضری است و همین امر باعث می‌شود که به دلیل بی‌خطر بودن آن، در صنایع غذایی و دامپروری مورد استفاده قرار گیرد.

همچنین این نوع آبخوری دام، بر خلاف آبخوری‌های فلزی، به هیچ وجه دچار زنگ زدگی نخواهند شد.

مورد دیگر در خصوص بهداشتی بودن آبشخور دام پلی اتیلنی، این است که به دلیل صیقلی بودن درون آن، چیزی به آن نمی‌چسبد و نظافت بسیار راحت و سریع می‌باشد و همین امر باعث می‌شود تا آلودگی آب دام‌ها از بین برود.

نظافت این نوع آبخوری دام، نسبت به سایر آبخوری‌ها (فلزی، بتنی، فایبرگلاس و ...) بسیار راحت‌تر و سریع‌تر است.

مقاومت مناسب

با توجه به نوع مواد به کار رفته در تولید آبشخور دام پلی اتیلنی، این آبخوری دام از مقاومت بالایی برخوردار است و در مقابل ضرباتی که دام‌ها در هنگام آب خوردن به آن وارد می‌کنند کاملاً مقاوم است.

به عنوان مثال، در گاوداری‌ها بیشتر از آبشخورهای بزرگ پایه بلند و آبشخور بزرگ پایه کوتاه استفاده می‌گردد. این نوع از وان آبخوری پلی اتیلنی دارای سایز بزرگ و وزن بالایی است و به همین دلیل در برابر لگدهای گاو بسیار مقاوم می‌باشد.

علاوه بر مقاومت این آبخوری‌ها، نکته‌ای که باید به آن اشاره شود این است که، با توجه به اینکه دام‌ها هنگام آب خوردن ممکن است به بدنه آن برخورد نمایند، صیقلی بودن سطح بیرونی آبشخور دام پلی اتیلنی، باعث می‌شود تا بر خلاف آبخوری‌های فلزی و بتنی از آسیب رسیدن به دام‌ها جلوگیری گردد.

راحتی استفاده

در اکثر آبشخورهای دام پلی اتیلنی لبه‌ای تعبیه می‌گردد که می‌توان با استفاده از شاسی‌های فلزی آن‌ها را ثابت کرد و از تکان خوردن آن‌ها به دلیل برخورد دام‌ها جلوگیری کرد.

یکی از نکات قابل توجه در آبشخور دام پلی اتیلنی این است که برخی از آن‌ها دارای یک مخزن مکمل به عنوان محل نصب فلوتر می‌باشد. نصب فلوتر راحتی خاصی را برای دامداران به همراه خواهد داشت، به این صورت که با نصب آن می‌توان اولاً یک شیلنگ به آبخوری متصل نمود و نیاز نیست مدام شیرهای آب را باز و بسته کنند و ثانیاً از سر ریز شدن آب جلوگیری می‌کند. یعنی اینکه هر زمان آب درون آبخوری دام به حد مجاز رسید، جریان ورود آب به داخل آبخوری را قطع می‌کند.

در پایان امیدواریم نکاتی که به صورت خلاصه در خصوص آبشخور دام ( آبخوری دام ) بیان شد، برای شما مفید بوده باشد. چنانچه در خصوص آبشخور دام پلی اتیلنی (وان آبخوری پلی اتیلن) و نصب آن در آخور سؤالی دارید و یا اینکه نیاز به راهنمایی بیشتری می‌باشد، کارشناسان صدرا پلیمر اسپادانا آماده پاسخگویی به سؤالات شما عزیزان و ارائه راهنمایی بیشتر هستند.