در بسیاری از مناطق دنیا، به دلیل افت فشار آب و یا بعضاً به دلیل قطع شدن آب، ساکنین آن مناطق با کمبود و یا عدم فشار مناسب آب برای انجام برخی امور مواجه می‌شوند. در چنین شرایطی و برای رفع چنین مسائلی نیاز است تا از مخازنی برای ذخیره کردن آب مورد نیاز اقدام کنند. نکته قابل تامل در چنین شرایطی این است که قبل از هر گونه اقدام برای خرید تانکر آب، ابتدا باید نسبت به محاسبه حجم مخزن ذخیره آب ساختمان (محاسبه حجم منبع ذخیره آب، محاسبه حجم تانکر) اقدام کنند.
چنانچه محاسبه حجم مخزن ذخیره آب ساختمان به درستی صورت نگیرد، این امکان وجود دارد که مخزنِ تهیه شده، یا مخزنی با ظرفیتِ بیش از حد نیاز و یا بالعکس، دارای ظرفیتی کمتر از حد نیاز باشد.
از این رو برای تهیه یک مخزن ذخیره آب، نیاز است تا 2 نکته را مورد توجه قرار دهیم:
- انتخاب مخزن مناسب از نظر کیفیت
- انتخاب مخزن مناسب از نظر میزان ظرفیت
ما پیش‌تر در مقالات متعددی در خصوص ویژگی‌های مخازن مناسب از نظر کیفیت برای ذخیره سازی آب، مطالبی را با شما به اشتراک گذاشته‌ایم که برای دسترسی به این مقالات می‌توانید به آرشیو مقالات در وب سایت مجموعه صدرا پلیمر اسپادانا مراجعه نمایید و در این خصوص اطلاعات لازم را کسب نمایید. همچنین می‌توانید برای اطلاع از ویژگی‌های یک مخزن یا تانکر مناسب برای ذخیره سازی آب، با کارشناسان صدرا پلیمر اسپادانا در ارتباط باشید.
ما در این مقاله قصد داریم تا اطلاعاتی را در خصوص محاسبه حجم مخزن ذخیره آب ساختمان (محاسبه حجم منبع ذخیره آب، محاسبه حجم تانکر) در اختیار شما قرار دهیم.
محاسبه حجم مخزن ذخیره آب ساختمان
زمانی که قصد دارید تا از یک مخزن برای ذخیره سازی آب ساختمان استفاده کنید، قاعده بر این است که ابتدا از اداره آب و فاضلاب منطقه، تأییدیه‌ای دال بر استاندارد بودن حجم مخزن و نیز تجهیزات مورد نیاز دریافت نمایید. تایید محاسبه حجم مخزن ذخیره آب ساختمان (محاسبه حجم منبع ذخیره آب، محاسبه حجم تانکر) از سوی اداره آب و فاضلاب، بر اساس ابلاغیه‌ها و بخش‌نامه‌هایی است که از سوی وزارت نیرو به ادارات کل آب و فاضلاب هر استان ابلاغ می‌گردد و این ادارات موظف‌اند تا بر اساس شرایط اقلیمی و نیز رعایت برخی نکات ایمنی، پس از برآورد دقیق ظرفیت‌ها، آن را به متقاضیان استفاده از مخازن ذخیره سازی آب ابلاغ نمایند.
در ابلاغیه‌های اداره آب و فاضلاب، کاملاً مشخص گردیده است که مخزن مناسب از نظر ظرفیت برای هر تعداد واحد چند لیتر می‌باشد. در ادامه به جهت آشنایی شما از نحوه محاسبه دقیق حجم منبع ذخیره آب (محاسبه حجم تانکر) نمونه‌ای را برای شما مثال می‌زنیم.
محاسبه حجم منبع ذخیره آب برای یک آپارتمانِ 6 واحدی
فرض کنید که قصد دارید تا نسبت به محاسبه حجم منبع ذخیره آب یک آپارتمانِ 6 واحدی اقدام کنید و سپس تانکر مناسب را خریداری نمایید.
قبل از هر چیزی باید بدانید که برای محاسبه حجم تانکر آب، نیاز است تا موارد زیر به دقت مورد توجه قرار گیرد:
- تعداد نفرات
- تعداد طبقات
- شمار واحدها
- سرانه مصرفی خانوار
فرض کنیم که یک آپارتمان 3 طبقه داریم که در هر طبقه 2 واحد قرار دارد، یعنی در مجموعه آپارتمان دارای 6 واحد است. در هر واحد 4 نفر زندگی می‌کند و به طور میانگین، سرانه مصرفی هر نفر، 50 لیتر است. یعنی هر واحد 200 لیتر مصرف روزانه آب دارند ( البته باید دقت شود که میانگین میزان مصرف روزانه آب، توسط اداره آب و فاضلاب ابلاغ می‌گردد و در این مثال، 200 لیتر برای هر واحد، یک عدد فرضی است و عمدتاً میانگین میزان آب مصرفی برای واحد 4 نفر، 250 لیتر است). بر این اساس اطلاعات مورد نیاز به صورت زیر خواهد بود :
- تعداد نفرات کل آپارتمان : 24 نفر ( 6 * 4 )
- سرانه مصرفی کل آپارتمان : 4800 لیتر ( 24 * 200 )
نکته‌ای که باید به آن توجه شود این است که معمولاً و به طور میانگین، 8 ساعت در شبانه‌روز به عنوان زمان استراحت لحاظ می‌گردد و بر این اساس هیچ آبی توسط ساکنین استفاده نمی‌شود و باید این ساعت را از تعداد ساعاتی که آب مصرف می‌شود کسر نماییم. بنابراین می‌توان تعداد ساعات مصرف آب را 16 ساعت در نظر گرفت. در نتیجه میزان آب مصرفی کل آپارتمان در هر ساعت، 300 لیتر خواهد شد:
4800 لیتر تقسیم بر 16 ساعت => 300 لیتر در ساعت
بر اساس فرمول و قاعده فوق، این طور استنباط می‌گردد که یک تانکر 300 لیتری برای شما کافی می‌باشد، این در حالی است که همان‌طور که در شبانه‌روز 8 ساعت به عنوان ساعات استراحت محاسبه می‌گردد، 4 ساعت در شبانه‌روز نیز به عنوان پیک مصرف آب محاسبه می‌گردد.
یعنی اگر در همین 4 ساعت تمامی واحدها از آب تانکر استفاده کنند، مخزن به طور کامل خالی می‌گردد و این احتمال وجود دارد که پمپ و سایر تجهیزات دچار سوختگی و یا اختلال گردند. از این رو نیاز است تا این 4 ساعت را در 300 لیتر ضرب کنیم که مشخص می‌گردد در مجموع به یک تانکر 1200 لیتر نیاز داریم.
اما یک نکته دیگر وجود دارد و آن این است که از آنجایی که مخازن ذخیره سازی آب دارای اتصالاتی چون شناور هستند، برای کنترل و جلوگیری از سرریز شدن آب درون مخزن، همواره میزانِ آب ذخیره شده کمتر از میزان ظرفیت مخزن است. بر این اساس نیاز است تا حداقل به میزان سرانه مصرف 1 ساعت آپارتمان، ظرفیت بیشتر برای مخزن در نظر بگیریم. یعنی بر اساس مثال فوق که سرانه مصرف کل آپارتمان در ساعت 300 لیتر بود، مخزن مورد نیاز برای آپارتمان ِ مورد مثال ما، یک مخزن 1500 لیتری می‌باشد.
اما یک نکته مهم برای محاسبه نهایی حجم مخزن ذخیره آب ساختمان (محاسبه حجم منبع ذخیره آب، محاسبه حجم تانکر) باقی مانده است.
نکته مهم : در برخی مواقع این احتمال وجود دارد که به دلایلِ متعددی (تعمیرات سراسری اداره آب، قطع شدن سراسری آب و...) آب آپارتمان قطع گردد. از این رو کارشناسان توصیه می‌کنند که حدود 30 درصد ضریب اطمینان را در محاسبه حجم مخزن ذخیره آب ساختمان خود در نظر بگیرید. بر این اساس، ظرفیت نهاییِ مورد نیاز برای یک آپارتمان با تعداد 24 نفر ساکن، بر اساس فرمول زیر، یک مخزن با ظرفیت 1950 لیتر می‌باشد.
1500 لیتر * 30% => 450 لیتر + 1500 لیتر => 1950 لیتر
در پایان امیدواریم نکاتی که به صورت خلاصه در خصوص محاسبه حجم مخزن ذخیره آب ساختمان بیان شد، برای شما مفید بوده باشد.
نکاتی که در این مقاله در خصوص محاسبه حجم مخزن ذخیره آب ساختمان (محاسبه حجم منبع ذخیره آب، محاسبه حجم تانکر) به آن پرداخته شد، نکاتی علمی است که برای محاسبه حجم استاندارد یک مخزن ذخیره آب مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما چنانچه در این خصوص سؤالی دارید و یا اینکه نیاز به راهنمایی بیشتری می‌باشد، کارشناسان صدرا پلیمر اسپادانا آماده پاسخگویی به سؤالات شما عزیزان و ارائه راهنمایی بیشتر هستند.