زمانی که ما برای مصارف خود و به خصوص برای مخازن خود نیاز داشته باشیم تا از اتصالات استفاده کنیم، بایستی از سایز دقیق آن‌ها مطلع باشیم. به عنوان مثال چنانچه قصد نصب یک مخزن پلی اتیلن را داشته باشیم، نیاز است تا سایز اتصالات مخزن پلی اتیلن ، سایز فلنج مخزن و یا سایز کوپلینگ مخزن آب را به درستی بدانیم. در غیر این صورت نصب مخزن امکان پذیر نخواهد بود.
نکته حائز اهمیت این است که بسیاری از استفاده‌کنندگان فیتینگ، اصلاً با سایز اتصالات مخزن پلی اتیلن ، سایز فلنج مخزن و یا سایز کوپلینگ مخزن آب آشنایی ندارند و در بسیاری مواقع سایز اتصالات مورد نیاز خود را نمی‌دانند. این مسئله زمانی برای برخی از مصرف‌کنندگان دشوارتر می‌گردد که به درستی نمی‌دانند مثلاً یک فیتینگِ 5 سانتی متر چند اینچ می‌باشد و یا اینکه وقتی می‌گویند یک فیتینگ 1/2 2 اینچی نیاز است، سایز این فیتینگ دقیقاً چند سانتی متر می‌باشد.
ما در این مقاله قصد داریم تا اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهیم تا یکبار برای همیشه مشکل سایز فیتینگ ها را رفع نمایید. اما در ابتدا نیاز است تا توضیحاتی را در خصوص فیتینگ ها بیان کنیم و بعد به سایز ، اینچ و سانتی متر بپردازیم.
پیش‌تر در مقالاتی تحت عنوان " فیتینگ برنجی مخزن آب " و " 5 نکته در مورد فیتینگ پلی اتیلن که باید بدانید " در خصوص فیتینگ ها مطالبی را به طور مفصل بیان کرده‌ایم که جهت آشنایی می‌توانید نگاهی به مقالات مذکور بیندازید. اما در اینجا مطالب مختصری را جهت آشنایی شما کاربران بیان خواهیم کرد.
فیتینگ چیست؟
به طور کلی فیتینگ به انواع اتصالاتی اطلاق می‌گردد که در شبکه‌های لوله کشی آب و فاضلاب و گاز به جهت انشعاب گیری و یا تغییر در مسیر لوله‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در اهمیت استفاده از فیتینگ ها این را می‌توان یادآور شد که چنانچه از آن‌ها استفاده نگردد، قطعاً امور مربوط به شبکه‌های لوله کشی با اختلال و مشکلاتی جدی مواجه خواهد شد. همان‌طور که در مقاله " فیتینگ برنجی مخزن آب " نیز اشاره نموده‌ایم، فیتینگ از نظر شکل، کاربرد و نیز مواد به کار رفته در تولید آن‌ها، به انواع متعددی تقسیم می‌شوند.
با توجه به اینکه در تولید فیتینگ ها از انواع فلزات و پلیمرها استفاده می‌شود، اگر بخواهیم اشاره‌ای کلی به پرمصرف‌ترین انواع فیتینگ ها داشته باشیم، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- اتصالات برنجی (مانند فیتینگ برنجی مخزن آب)
- اتصالات استنلس استیل
- اتصالات چدنی
- اتصالات پلی اتیلن یا تفلونی
- اتصالات کامپوزیت
نکته حائز اهمیت در خصوص فیتینگ ها، فارغ از سایز فیتینگ، روش نصب صحیح آن‌ها می‌باشد. این روش در مورد فیتینگ پلی اتیلن و نیز فیتینگ برنجی تقریباً یکسان است.
یک اتصال فارغ از جنس آن، باید شامل چهار قطعه باشد :
- رزوه : اتصالات غالباً (به جز برخی موارد) به صورت توپیچ و رو پیچ هستند که هر یک دارای سایز مشخصی هستند.
- مهره : جنس مهره و بدنه اتصالات غالباً باید دارای جنسی مشابه باشند.
- واشر لاستیکی : وجود اورینگی یا واشر لاستیکی جهت آب‌بندی کامل محل اتصال.
- واشر فلزی تخت : با توجه به اینکه در مخازن پلی اتیلن جوشکاری صورت می‌گیرد، و از آنجایی که نقش واشر فلزی ایجاد اصطکاک در هنگام بستن مهره و سفت کردن است، بر این اساس خیلی مواقع نیازی به وجود واشر نیست.
فیتینگ پلی اتیلن
فیتینگ پلی اتیلن که با نام فیتینگ پلاستیکی نیز شناخته می‌شود، یکی از انواع متعدد اتصالاتی است که از مواد پلی اتیلنی ساخته شده و در شبکه‌های لوله کشی آب جهت انشعاب گیری و یا تغییر مسیر لوله‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
سایز اتصالات مخزن پلی اتیلن ( سایز فلنج مخزن و یا سایز کوپلینگ مخزن آب ) بستگی به نوع نیاز می‌توانند متفاوت باشد که در ادامه همین مقاله به سایز فیتینگ خواهیم پرداخت.
پیشنهاد می‌کنیم جهت آشنایی با 5 نکته بسیار مهم و کلیدی در خصوص فیتینگ پلی اتیلن، نگاهی به مقاله " 5 نکته در مورد فیتینگ پلی اتیلن که باید بدانید " بیندازید.
فیتینگ برنجی
فیتینگ برنجی مخزن آب، یکی از اتصالات پرکاربرد در لوله کشی آب به شمار می‌آید. فیتینگ برنجی با عناوین دیگری مثل، بوشن مخزن، کوپلینگ برنجی مخزن، مهره ماسوره و... نیز شناخته می‌شود که دلیل استفاده از چنین عناوینی، نوع کاربردی است که این اتصالات دارند، این در حالی است که ممکن است تفاوت‌هایی میان این اتصالات نیز وجود داشته باشد.
اگر بخواهیم به 3 مورد از پرمصرف‌ترین فیتینگ ها که در برخی مواقع به جای فیتینگ برنجی مخزن آب نام برده می‌شوند، اشاره کنیم، می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
مهره ماسوره
زمانی که نیاز باشد تا در شبکه‌های لوله کشی میان 2 لوله اتصال برقرار شود، از مهره ماسوره استفاده می‌گردد. بدون شک مهره ماسوره را می‌توان یکی از پرکاربردترین فیتینگ ها (اتصالات) در لوله کشی به شمار آورد.
بوشن
کارکرد بوشن ها نیز مشابه مهره ماسوره و فیتینگ برنجی مخزن آب است. به بیانی دیگر، وظیفه بوشن اتصال به مخزن و یا مشابه بسیاری دیگر از اتصالات، وظیفه اتصال میان لوله‌ها را بر عهده دارند. اما میان بوشن و مهره ماسوره یک تفاوت بارز وجود دارد و آن هم این است که برای اتصال بوشن ها ، علاوه بر داشتن رزوه (پیچی بودن)، می‌توان از جوش نیز استفاده کرد.
کوپلینگ
برخی مواقع که نیاز است تا در شبکه‌های لوله کشی دو لوله که دارای قطر مشابه هستند را به یکدیگر متصل نمایند، کوپلینگ بهترین گزینه ممکن می‌باشد. علاوه بر این، جهت تعمیر مقطعی لوله و نیز رفع نشتی لوله آب می‌توان از کوپلینگ ها استفاده نمود.
جهت آشنایی کامل با اتصالات مهره ماسوره، بوشن و کوپلینگ، می‌توانید نگاهی به مقاله " فیتینگ برنجی مخزن آب " بیندازید.
آشنایی با سایز فیتینگ ها
همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، بسیاری از استفاده‌کنندگان فیتینگ، اصلاً با سایز اتصالات مخزن پلی اتیلن ، سایز فلنج مخزن و یا سایز کوپلینگ مخزن آب آشنایی ندارند و در بسیاری مواقع سایز مورد نیاز اتصالات مورد نیاز خود را نمی‌دانند.
به صورت کلی در محاسبه سایز فیتینگ (سایز اتصالات مخزن پلی اتیلن ، سایز فلنج مخزن و یا سایز کوپلینگ مخزن آب)، هم از سانتی متر استفاده می‌شود و هم از اینچ. در هنگام محاسبه سایز فیتینگ باید در جریان بود که هر اینچ حدود 3 سانتی متر می‌باشد.
یعنی وقتی فردی می‌گوید فیتینگ با سایز 3 سانتی متر می‌خواهد، منظورش فیتینگ 1 اینچ می‌باشد.
اما نکته مهمی که باید به آن اشاره کنیم، این است که فیتینگ ها عمدتاً دارای یک رزوه داخلی (سایز داخل) و یک رزوه بیرونی (سایز بیرون) هستند که سایز آن‌ها با یکدیگر متفاوت است. زمانی که شما نیاز به یک فیتینگ داشته باشید، تنها کافی است که سایز فیتینگ را به فروشنده اتصالات اعلام کنید.
جهت آشنایی بهتر شما با سایز فیتینگ ها در جدول زیر، رایج‌ترین نوع فیتینگ ها را از نظر سایز تشریح کرده‌ایم.
در پایان امیدواریم نکاتی که به صورت خلاصه در خصوص سایز فیتینگ بیان شد، برای شما مفید بوده باشد. چنانچه در خصوص سایز اتصالات مخزن پلی اتیلن ، سایز فلنج مخزن یا سایز کوپلینگ مخزن آب سؤالی دارید و یا اینکه نیاز به راهنمایی بیشتری می‌باشد، کارشناسان صدرا پلیمر اسپادانا آماده پاسخگویی به سؤالات شما عزیزان و ارائه راهنمایی بیشتر هستند.